Siber Güvenlikte Antivirüslere Güvenilebilir mi ?

Antivirüs yazılımları, dijital güvenliğin temel taşlarından biri olarak görülür. Bilgisayar sistemlerini virüsler, fidye yazılımları, casus yazılımlar ve diğer zararlı yazılımlardan korumak için kullanılırlar. Ancak son yıllarda, "Antivirüs yazılımlarına gerçekten güvenebilir miyiz?" sorusu giderek daha fazla gündeme gelmeye başladı. Bu makalede, antivirüslerin güvenilirliği, potansiyel riskleri ve seçim kriterleri teknik bir bakış açısıyla ele alınmaktadır.

Antivirüs Yazılımları Ne Yapar?

Bir antivirüs programı, temelde şu görevleri yerine getirir:

Dosyaları tarar ve zararlıları tespit eder.

Sistem belleğini ve arka plandaki işlemleri izler.

Şüpheli ağ trafiğini analiz eder.

Bazen bulut üzerinden davranışsal analiz yapar.

Bu görevleri yerine getirebilmek için antivirüs yazılımları, işletim sisteminde yüksek izinlerle (root/admin yetkileriyle) çalışır. Bu da onlara, kullanıcının dosyalarına ve işlemlerine derinlemesine erişim sağlar.





Antivirüs Yazılımlarının Potansiyel Riskleri

Antivirüs yazılımlarının amacı koruma olsa da, bazı durumlarda gizlilik ve güvenlik riski oluşturabilirler:

1. Veri Toplama ve Paylaşım
Bazı antivirüsler kullanıcıdan habersiz şekilde:

Tarama geçmişi,

Ziyaret edilen siteler,

Sistem bilgileri
gibi verileri toplayabilir ve üçüncü taraflarla (örneğin reklam şirketleri) paylaşabilir.

2. Güvenlik Açıkları
Bir antivirüsün kendisi kötü yazılmış veya güncel değilse, siber saldırganlar bu yazılımdaki açıkları kullanarak:

Sisteme erişim sağlayabilir,

Yetkili işlemler yapabilir.

3. Devlet Bağlantıları ve Casusluk Şüphesi
Bazı antivirüs firmalarının, bulundukları ülkelerin istihbarat servisleriyle iş birliği yaptığı yönünde iddialar bulunmaktadır. Örneğin:

Kaspersky (Rusya) bazı Batı ülkelerinde yasaklanmıştır.

Qihoo 360 (Çin) güvenlik politikaları nedeniyle eleştirilmektedir.

Hangi Antivirüslere Daha Fazla Güvenilebilir?
Açık Kaynaklı ve Şeffaf Politikalı Yazılımlar
Kodları denetlenebilir.

Ne tür veri toplandığı açıkça belirtilir.

Örnek: ClamAV (Linux tabanlı), Bitdefender (Avrupa merkezli, GDPR uyumlu)

AB, ABD, veya OECD Standartlarına Uygun Antivirüsler
Sıkı veri koruma yasalarına tabidirler.

Yazılımları bağımsız güvenlik testlerine girer.

FedRAMP / ISO 27001 Sertifikalı Ürünler
Özellikle kamu kurumlarında kullanılmak üzere tasarlanmış güvenlik sertifikalarıdır.

Kullanıcılar Ne Yapmalı?
Gizlilik Politikalarını Okuyun: Yazılımın hangi verileri topladığını ve ne yaptığını öğrenin.

Güncel Kalın: Antivirüs yazılımı sürekli güncellenmeli.

Alternatif Güvenlik Katmanları Kullanın: Güvenlik duvarı (firewall), VPN, düzenli yedekleme gibi önlemler antivirüse destek olur.

Davranışsal İzleme Özelliklerini Kapatın (mümkünse): Bazı yazılımlar izleme sistemlerini kapatma seçeneği sunar.